Τι είναι το αδένωμα της υπόφυσης;

Τα αδενώματα της υπόφυσης είναι καλοήθεις, αργά αναπτυσσόμενοι  όγκοι που προκύπτουν από τα κύτταρα της υπόφυσης. Η υπόφυση βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου, ακριβώς πίσω από τα μάτια.

Τα αδενώματα της υπόφυσης χωρίζονται σε  μικροαδενώματα (μικρότερα από 1 εκατοστό) και μακροαδενώματα (1 εκατοστό ή μεγαλύτερα), εκκριτικά και μη εκκριτικά . Η διαχείρισή τους απαιτεί μια διεπιστημονική προσέγγιση που περιλαμβάνει μια ομάδα από ενδοκρινολόγο, ωτορινολαρυγγολόγο, νευροχειρουργό, οφθαλμίατρο, νευροακτινολόγο και ενδοκρινολόγο-παθολόγο.

 

Πότε χρειάζονται θεραπεία;

Η θεραπεία (φαρμακευτική ή χειρουργική) είναι απαραίτητη προκειμένου να αντιμετωπισθεί η υπερέκκριση ορμονών, να ομαλοποιηθεί η λειτουργία της υπόφυσης, να σταματήσει η επέκταση του όγκου  καθώς και για την αποκατάσταση ή τη διατήρηση  της οπτικής οξύτητας ή / και των οπτικών πεδίων και να επιτευχθεί η πλήρης παθολογική διάγνωση. Δεν χρειάζονται όλα τα αδενώματα της υπόφυσης χειρουργική ή φαρμακευτική αντιμετώπιση, καθώς μικρά, ασυμπτωματικά αδενώματα μπορούν απλώς να παρακολουθούνται με μαγνητική τομογραφία.

Πότε απαιτείται χειρουργική επέμβαση;

Η πιο κοινή ένδειξη για τη χειρουργική επέμβαση είναι η πίεση στο οπτικό χίασμα, με ή χωρίς μείωση της οπτική οξύτητας ή  των οπτικών πεδίων. Άλλες ενδείξεις για χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνουν  όγκοι που προοδευτικά μεγαλώνουν, όγκοι που εκκρίνουν ACTH  – νόσος του Cushing, αδενώματα που προκαλούν ακρομεγαλία ή ακόμα και όγκοι που εκκρίνουν προλακτίνη (σπάνια) όταν ο ασθενής δεν μπορεί να ανεχτεί την φαρμακευτική αγωγή. Η μέθοδος εκλογής για τα περισσότερα αδενώματα της υπόφυσης είναι η  πλήρως ενδοσκοπική διασφηνοειδική αφαίρεση.  Η μέθοδος  αυτή είναι η  λιγότερο τραυματική προσέγγιση  προς το τουρκικό εφίππιο, αποφεύγει εξωτερικές τομές, παρέχει εξαιρετική απεικόνιση του αδένα της υπόφυσης και της  παθολογίας του, προσφέρει μια χαμηλότερη νοσηρότητα και θνησιμότητα σε σύγκριση με ανοιχτές προσεγγίσεις , και απαιτεί μόνο μια σύντομη παραμονή στο νοσοκομείο.

Μερικά αδενώματα της υπόφυσης μπορεί να επεκτείνονται  υπερεφιππιακά (suprasellar) και μπορούν να διεισδύσουν τα σηραγγώδη κόλπο με συμπίεση της καρωτιδικής αρτηρίας, οπότε  απαιτείται μια διευρυμένη ενδορινική προσέγγιση (extended endonasal approach) – όπως η διαπτερυγοειδική (trans pterygoid) , trans tuberculum, transplanum.

Ενδοσκοπική προσέγγιση 

Η ενδοσκοπική προσέγγιση είναι μέθοδος εκλογής για αδενώματα της υπόφυσης, με λιγότερες επιπλοκές από ότι η μικροσκοπική προσέγγιση (χαμηλότερη επίπτωση άποιου διαβήτη και διαρροή ΕΝΥ) και λιγότερες μέρες νοσηλείας.

 

Κεφάλαιο στο βιβλίο Rhinology and Skull Base Surgery: